2023 – Posted in: Τα νέα μας

ΒΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ

Γεννημένος στο Νυδρί Λευκάδας, πτυχιούχος Νομικής ΕΚΠΑ με μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι, διδάκτωρ (Docteur d’ État) Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Παρισιού (Paris II) και Υφηγητής του Πανεπι- στημίου Θεσσαλονίκης. Είναι ομότιμος καθηγητής και πρώην Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών (1984-1990).

Είναι επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστήμιου της Οραντέα (Ρουμανία) και αντεπιστέλλον μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας του Πορτογαλικού Πολιτισμού. Η Γαλλική Πολιτεία του απένειμε τον τίτλο του Chevalier des Palmes Académiques (2007). Είναι επίσης τιτουλάριος της Έδρας Francqui (1991-92) του Ελεύθερου Πανεπιστήμιου των Βρυξελλών (ULB), της ανώτατης βελγικής ακαδημαϊκής διάκρισης, και Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας (2000).

Ο καθηγητής Κοντογιώργης υπήρξε ιδρυτής και πρώτος Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης (ΕΕΠΕ) (1975-1981), μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου και του Συμβουλίου Ερευνών του Ευρωπα- ϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας (1985-1994) (καθώς και της Επιτροπής για τη συνταγμα- τική του μεταρρύθμιση), και του Επιστημονικού Συμβουλίου της Διδακτορικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Κοΐμπρα (Πορτογαλίας).

Είναι Επίτιμο Μέλος του Διεπιστημονικού Ινστιτούτου Αριστοτελικών Σπουδών (ΔΙΚΑΜ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Αντεπιστέλλον Μέλος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

Έχει διδάξει σε πολλά ξένα πανεπιστήμια: επί μακρόν στο Ι.Ε.Ρ. του Παρισιού (όπου του ανετέθη η ευθύνη της διεθνούς ανάπτυξής του) και στα Πανεπιστήμια του Μονπελλιέ 1, της Dauphine (Παρίσι), της Τουλούζης, της Louvain la Neuve, της La Rochelle, των I.E.P του Μπορντώ, της Λίλλης και του Στρασβούργου, του Quebec, του Τόκιο, της Sapienza της Ρώμης, του Cesare Alfieri της Φλωρεντίας, της Γενεύης, του Αυτόνομου Πανεπιστη- μίου της Βαρκελώνης, της Μαδρίτης, της Σαλαμάνκας, της Γρανάδας, της Κοΐμπρα, της Λισαβόνας, της Ponta Delgada (Αζόρες), του Siegen, του Βερολίνου, του Ανόβερου, της Κρακοβίας, του Πεκίνου, της Σαγκάης, της Ταϊβάν, της Σόφιας, της Οραντέα, της Κλουζ-Ναπόκα, του Κισνάου, του Μάριμπορ κ.λπ.

Έχει οργανώσει ή συμμετάσχει σε μεγάλο αριθμό εθνικών ή διεθνών συνεδρίων ενώ πολλές από τις εργασίες του έχουν δημοσιευθεί σε πολλές χώρες.

Διατέλεσε Πρόεδρος/Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Δημόσιας Εταιρείας Ραδιοτηλεόρασης (ΕΡΤ ΑΕ) δύο φορές (1985, 1989), Υπηρεσιακός Υφυπουργός Τύπου και ΜΜΕ και κυβερνητικός εκπρόσωπος (1993), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Ιδρύματος Υποτροφιών (ΙΚΥ), μέλος του Εθνικού Συμβουλί- ου Ανώτατης Παιδείας (1984-1990) και του Δ.Σ. του Πανεπιστημιακού Κέντρου Διερμηνείας (1982-1985). Επίτιμο μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, τακτικός αρθρογράφος στον ημερήσιο τύπο της χώρας κ.λπ. Υπήρξε επίσης μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (EΣET, Αθήνα, 2003-2005) και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού ΕΙΠ (2005-6).

Διετέλεσε ή είναι μέλος επιστημονικών εταιρειών, ελληνικών και ξένων (συμπεριλαμβανομένης της Γαλλικής Εται- ρείας Πολιτικής Επιστήμης), καθώς και μέλος της επιστημονικής επιτροπής της γαλλικής επιθεώρησης πολιτικής επιστήμης «Pôle Sud», Επιστημονικός εταίρος της Revue International de politique comparée, Επίτιμο Μέλος της επιστημονικής επιθεώρησης Eurolimes, της εκδοτικής επιτροπής του Journal Southeastern Europe, της The Romanian Journal of International Relations and European Studies, του Debater a Europa (Πανεπιστήμιο της Coimbra) κ.ά. Από το 1987, υπήρξε από τους πρώτους που ενεπλάκη στα προγράμματα ευρωπαϊκών επιστημονικών ανταλλα- γών (ERASMUS κλπ.), συντονιστής πολλών εξ αυτών σε συνεργασία με πλήθος από ευρωπαϊκά ΑΕΙ για πε- ρισσότερα από δεκαπέντε χρόνια, εμπειρογνώμονας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε πανεπιστημιακά θέματα και ακαδημαϊκός υπεύθυνος προγραμμάτων SOCRATES-ERASMUS για το πανεπιστήμιό του. Επί σειρά ετών ήταν υπεύθυνος του προγράμματος εκπαίδευσης και επιλογής διερμηνέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τέλος, υπήρξε εμπνευστής, ιδρυτικό μέλος και μέλος του Δ.Σ. του European Political Science Network (EPSNET, 1996-2001) με εταίρους του από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Με έδρα το ΙΕΡ του Παρισιού δημιούργησε επίσης το πρώτο διευρωπαϊκό DEA/Master Πολιτικής Επιστήμης (με τη συμμετοχή του IEP, του UCLouvain και του Παντείου) για το οποίο η Revue Internationale de Politique Comparée (RIPC) αφιέρωσε ένα ολόκληρο τεύχος (1998), ιδρυτικό μέλος, μέλος του συμβουλίου διοίκησης και καθηγητής του Master in European Studies του Πανεπιστήμιου της Σιένας με τη συμμετοχή 14 ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Το 1996 ήταν μέλος της οργανω- τικής επιτροπής του μεγαλύτερου, από το 1949 (UNESCO), διευρωπαϊκού συνεδρίου για την αποτίμηση της πολιτικής επιστήμης στην Ευρώπη που οργανώθηκε στο IEP του Παρισιού.

Η θητεία του καθηγητή Κοντογιώργη ως Πρύτανη συνδέθηκε με την πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση που είχε ως αποτέλεσμα τη μετατροπή των πέντε πανεπιστημιακών Σχολών (ΑΒΣΠ, ΑΒΣΘ, ΑΣΟΕΕ, Γεωπονική, Πάντειος) σε Πανεπιστήμια, με τη δημιουργία πολλών πανεπιστημιακών τμημάτων καθώς και των πρώτων μεταπτυχιακών προγραμμάτων και ερευνητικών κέντρων στην Ελλάδα, με το άνοιγμα του πανεπιστημίου προς την κοινωνία, την Ε.Ε. και τον ξένο κόσμο.

Ως Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΤ πραγματοποίησε τη θεσμική μεταρρύθμιση και το δημοκρατικό άνοιγμα των ΜΜΕ στην Ελλάδα. Από τη θέση αυτή δημιούργησε μεταξύ άλλων τη Διεύθυνση Αρχείου Μουσείου διασώζο- ντας τον οπτικοακουστικό πολιτισμικό της χώρας και επεξεργάσθηκε τη δημιουργία της πρώτης Ανεξάρτητης Αρχής υπεύθυνης για τα ΜΜΕ, του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης/ΕΣΡ.

Έχει εκδώσει 52 βιβλία/μονογραφίες (εκ των οποίων 11 έχουν μεταφρασθεί ή κυκλοφορήσει πρωτογενώς σε ξένες γλώσσες) και εκατοντάδες επιστημονικά άρθρα, εκ των οποίων περισσότερα από 106 έχουν δημοσιευθεί σε ξενόγλωσσα επιστημονικά περιοδικά ή συλλογικούς τόμους. Αρθρογραφεί τακτικά σε έντυπα/ιστολόγια γνώμης με παρεμβάσεις του στα δημόσια πράγματα. Η προσωπική του ιστοσελίδα είναι: <contogeorgis.gr>

Με το έργο του οικοδομεί ένα νέο σύστημα επιστημονικής γνώσης εδρασμένο στην κοσμοσυστημική ανασύντα- ξη της κοσμοϊστορίας, το οποίο φέρει το όνομα Κοσμοσυστημική Γνωσιολογία. Το σύστημα αυτό στοχεύει στην καθολική ανασύσταση του εννοιολογικού και μεθοδολογικού πλαισίου των κοινωνικών επιστημών καθώς και στην αποκωδικοποίηση της κοσμοσυστημικής βιολογίας του κοινωνικού φαινομένου ως μέτρου προσέγγισης της κοσμοϊστορίας. Αυτή καθεαυτή η κοσμοσυστημική προσέγγιση του κοινωνικού γίγνεσθαι απαλλάσσει τη νεοτε- ρικότητα από τα ιδεολογικά της φορτία, αποκαλύπτει τον πρώιμο ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα και ιδίως την τοποθετεί σε μια εξελικτική τάξη ικανή να φωτίσει τις μελλοντικές της διαδρομές.

Κυριότερες δημοσιεύσεις:

La théorie des révolutions chez Aristote, LGDJ, Παρίσι, 1978 (σελ. 288) (στα γαλλικά και ελληνικά στις Εκ- δόσεις Λιβάνη).
La crise du pouvoir au IVe siècle J.C., Παρίσι 1973 (σελ. 168).
Κοινωνική δυναμική και πολιτική αυτονομία. Τα ελληνικά κοινά της τουρκοκρατίας, Λιβάνης, Αθήνα 1982 (σελ. 581).
Πολιτικό σύστημα και πολιτική, Αθήνα 1985 (σελ. 187).
H ελληνική λαϊκή ιδεολογία. Κοινωνικοπολιτική μελέτη του δημοτικού τραγουδιού, Λιβάνης, Αθήνα, 1979 (σελ. 171).
Πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις στην Ελλάδα (επιμ.), Αθήνα,

Energie nucléaire et opinion en Europe, Βρυξέλλες 1990 (σελ. 123).
Histoire de la Grèce, Παρίσι, Hatier 1992 (σελ.479) (στα γαλλικά).
Εισαγωγικά στην πολιτική επιστήμη, Αθήνα, 1999 (σελ. 118).
Το «Ιερατείον». Η δεσποτική μετάλλαξη της Ελλαδικής Εκκλησίας, Αθήνα, 2000 (σελ. 357).
Το αυταρχικό φαινόμενο, Αθήνα 2003 (σελ. 171).
Le Grèce du politique, (Éd.) Pôle 18/ 2003.
Πολίτης και πόλις. Έννοια και τυπολογία της πολιτειότητας, Παπαζήσης, Αθήνα, (σελ. 236) (Citizen and State. Concept and typology of citizenship, Lambert Academic Publishing, 2013) (στα αγγλικά).
Έθνος και ‘εκσυγχρονιστική’ νεοτερικότητα, Αθήνα, 2006 (σσ.181).
Η δημοκρατία ως ελευθερία. Δημοκρατία και αντιπροσώπευση, Πατάκης, Αθήνα, 2007 (σελ. 823).
Η Ελληνική Δημοκρατία του Ρήγα Βελεστινλή, Παρουσία/Αρμός, Αθήνα, 2008 (σελ. 279) (μετάφραση στα βουλγαρικά, ρουμανικά, ισπανικά).
12/2008. Οι νέοι, η ελευθερία και το Κράτος, Ιανός, Αθήνα, 2009 (σελ. 227).
Οικονομικά συστήματα και ελευθερία, Σιδέρης, Αθήνα, 2010 (σελ. 84).
Περί έθνους και ελληνικής συνέχειας, Ιανός, Αθήνα, 2011 (σελ. 148).
L’ Europe et le Civilisation et pluralisme culturel, L’ Harmattan, Παρίσι, 2011 (σελ. 135) (στα γαλλικά).
De l’ Europe politique. Identités et citoyenneté dans le système européen, L’Harmattan, Παρίσι, 2011 (σελ. 83) (στα γαλλικά).
Ελληνικότητα και διανόηση (από κοινού με τον Μίκη Θεοδωράκη), Ιανός, Αθήνα, 2007 (σελ. 108).
Κομματοκρατία και δυναστικό κράτος, Πατάκης, Αθήνα, 2012 (σελ.455).
Οι Ολιγάρχες, Πατάκης, Αθήνα, 2014 (σελ. 398).
Η Συριζαία Αριστερά ως Νέα Δεξιά. Το συντηρητικό ιδιώνυμο της Αριστεράς, Πατάκης, Αθήνα, 2016 (σελ.455).
Το Ελληνικό Κοσμοσύστημα. τ.1. Η κρατοκεντρική περίοδος της πόλης, Σιδέρης, Αθήνα, 2006 (σελ. 598).
Το Ελληνικό Κοσμοσύστημα. τ.2. Η περίοδος της οικουμενικής οικοδόμησης, Σιδέρης, Αθήνα, 2014 (σελ. 825).
Το Ελληνικό Κοσμοσύστημα, τ.3. Η Βυζαντινή περίοδος της οικουμένης (4ος-15ος αιώνας), Σιδέρης, Αθήνα, 2020 (σελ. 570).
Το Ελληνικό Κοσμοσύστημα, τ.4 Η βυζαντινή περίοδος της οικουμένης (4ος-15ος αιώνας). Η περίοδος της οικουμενικής ολοκλήρωσης και η ανάδυση της νεοτερικότητας, Σιδέρης, Αθήνα 2020, (σελ. 911).
Το Ελληνικό Κοσμοσύστημα, τ.5 Η βυζαντινή οικουμενική κοσμόπολη, ο ευρωπαϊκός Μεσαίωνας και ο νεό- τερος κόσμος, Από τον ελληνικό στον ευρωπαϊκό δρόμο προς τη ‘νεοτερικότητα’, Σιδέρης, Αθήνα, 2021, (σελ. 491).
Το Ελληνικό Κοσμοσύστημα, τ.6. Η βυζαντινή οικουμενική κοσμόπολη, ο ευρωπαϊκός Μεσαίωνας και η ‘νεο- τερικότητα’. Η νεοτερική «επιστήμη» στη δοκιμασία της Κοσμοσυστημικής Γνωσιολογίας, Σιδέρης, Αθήνα, 2021 (σελ. 548).
Νίκος Πουλαντζάς, Κράτος, κοινωνικές τάξεις, καπιταλισμός, ιμπεριαλισμός. Προλεγόμενα Γ. Κοντογιώργης, Παπαζήσης, Αθήνα, 2019 (σελ. 213).
Ελληνισμός και ελλαδικό κράτος. Δύο αιώνες αντιμαχίας (1821-2021), Ποιότητα, Αθήνα, 2020 (σελ. 366).
Γνώση και μέθοδος, Αθήνα, 3η έκδοση, Παρουσία/Αρμός, Αθήνα, 2022, (σελ. 245).
Η Δημοκρατία και ο πόλεμος στον Θουκυδίδη, Ποιότητα, Αθήνα, 2022 (σελ. 472).
La démocratie comme liberté. Démocratie, représentation et monarchie, L’ Harmattan, Παρίσι, 2023 (σελ.370) (στα γαλλικά).
Repenser la modernité. Nature, statut, avenir, L’ Harmattan, Παρίσι, 2023 (σελ. 379) (στα γαλλικά).